ความรู้

มารู้จัก IO-Link กันดีมั้ย ???

มารู้จัก IO-Link กันดีมั้ย ???

IO-Link คือ อะไร ??

ในปัจจุบันนี้มีการพัฒนาระบบใหม่ๆขึ้นมามากมาย เพื่อรองรับมารตฐานที่เป็น Industrial 4.0

แล้วเจ้า Industrial 4.0 เนี่ยมันเป็นยังไง งั้นเราจะมานิยามมันแบบย่อๆ กันดีกว่า

ที่มา https://industrialnew.com/

Industrial 1.0 คือยุคที่เกิดการเปลี่ยนแปลงจากการใช้แรงงานคนและสัตว์มาใช้พลังงานจากน้ำและไอน้ำในการผลิต

Industrial 2.0 คือยุคที่การนำไฟฟ้า น้ำมัน ถ่านหิน มาใช้และที่สำคัญเลยคือการนำสายพานลำลียงเข้ามามีบทบาทเป็นอย่างมากในยุคนั้น

Industrial 3.0 คือยุคที่มีการคิดค้นอุปกรณ์อิเล็กทรอนิคและคอมพิวเตอร์มาประยุคต์ใช้งานและเกิดเป็นระบบอัตโนมัติขึ้น

Industrial 4.0 คือยุคที่คอมพิวเตอร์ เทคโนโลยีใหม่ๆ นวัตกรรมใหม่ๆ เข้ามามีบทบาทในสายงานอุตสาหกรรม โดยเฉพาะระบบเครือข่ายหรือ Network ที่เข้ามามีบทบาทหลักในการสื่อสารกันระหว่างเครื่องจักรกับมนุษย์ ไม่ว่าจะมีระยะทางไกลแค่ไหนหากเครื่องจักรนั้นๆมีการนำระบบที่เรียกว่า  IoT มาใช้งานด้วยแล้วล่ะก็ ผู้ใช้งานก็สามารถรู้ถึงข้อมูลการผลิต ความเป็นไปของเครื่องจักร ของโรงงานนั้นได้ง่ายดายเพียงแค่มีอุปกรณ์ที่สามารถช่วยให้ผู้ใช้งานเข้าไปถึงระบบ Network เดียวกับที่เครื่องจักรเหล่านั้นอยู่ นั้นก็หมายถึง Smart phone หรืออาจจะเป็น Tablet จากที่ใดบนโลกที่มีสัญญาณ Internet เข้าถึงกันเลยทีเดียว

                แต่ว่าเมื่อเรามองในมุมกว้างๆดีๆแล้ว ปัจจุบันนั้น ส่วนมากโรงงานอุตสาหกรรมจะยังคงนิยมการทำงานและระบบที่ยังเป็น Industrial 3.0 อยู่ อาจเพราะหลายๆปัจจัย ทั้งความใหม่ของนวัตกรรมที่ต้องเรียนรู้ใหม่, มูลค่าของอุปกรณ์, ค่าสังคมนิยม เป็นต้น แต่ก็มีหลายโรงงานอุตสาหกรรมที่ตามทันโลก  แลกเปลี่ยนเรียนรู้กับผู้ที่เชี่ยวชาญจน สามารถใช้งานเครื่องจักรไปตามแนวทางของ Industrial 4.0 ได้

คราวนี้เราจะมาพูดถึง IO-Link กันต่อ

มาเริ่มกันที่ IO-Link คืออะไร ??

PHOENIX CONTACT | Axioline E – IO-Link devices

IO-Link คือ มาตรฐานการสื่อสารที่ถูกร่วมกันพัฒนาโดย IO-Link Consortium ภายใต้การกำกับดูแลของ Profibus และ Profinet International โดยการรับส่งข้อมูลของ IO-Link นั้นจะมีรูปแบบที่เรียกว่า Point-to-Point มันทำให้หลายๆคนเข้าใจผิดว่า IO-Link นั้นอยู่ใน Layer ที่เรียกว่า Field bus  แต่จริงๆ แล้ว IO-Link อยู่แค่ในระดับ I/O เท่านั้น

                ข้อดีแรกของ  IO-Link คือ IO-Link เป็นมาตรฐานสากล ไม่ว่าจะเป็นยี่ห้อไหน แบรนด์ไหน ก็สามารถนำมาใช้งานร่วมกันได้ เช่น IO-Link Master เป็นของ Phoenix Contact แต่เซนเซอร์เป็นของแบรนด์อื่น ก็สามารถใช้ความกันได้

                ข้อที่สอง คือ IO-Link สามารถใช้งานร่วมกับ Field bus ได้หลากหลายมาก เช่น Profibus, Profinet, CC-Link, DeviceNet เป็นต้น แค่เลือก IO-Link Master ให้ตรงกับที่ใช้งาน

                ข้อที่สาม คือ เซนเซอร์ธรรมดาก็สามารถต่อกับระบบ IO-Link ได้แต่แค่ สัญญาณ output ไม่สามารถส่งข้อมูลพื้นฐานอื่นได้เหมือนกับเซนเซอร์ที่เป็น IO-Link ได้

                ข้อที่สี่ คือ เรื่องการใช้สายไฟที่เดิมทีการต่อเซนเซอร์เข้าไปที่ Input ของ PLC นั้นจะเป็น point to point ทำให้ต้องเดินสายไฟจำนวนหลายเส้นหากใช้เซนเซอร์หลายตัว  แต่เมื่อเราใช้เป็น IO-Link จะสามารถลดจำนวนสายลงได้เหลือแค่จาก Master จำนวน 1 เส้น ไปยัง PLC ที่เข้าตรง Port สื่อสารแทน

                และสุดท้ายแล้วก็ขึ้นอยู่กับความเหมาะสมกับงานนั้นว่า IO-Link จะมีประโยชน์ต่อระบบของแต่ละที่แต่ละโรงงานเพียงใด

ต่อมาเราจะมาทำความรู้จักกับ IO-Link Master ของแบรนด์ Phoenix Contact กันดีกว่า ว่ามีแบบไหนบ้าง ??

                เบื้องต้นจากรูปไดอะแกรมด้านล่างจะแบ่ง Port ออกเป็น 3 ชุดได้ดังนี้

  1. แถวบนสุดจะเป็น Port สื่อสารใน Fieldbus
  2. แถวต่อมาจะเป็น port Power
  3. ที่เหลือจะเป็น port I/O

เรามาดูกันว่าสินค้าประเภท IO-Link Master ของ Phoenix Contact นั้นมีประเภทของ Field bus หรือ Communication แบบไหนบ้าง แต่รูปร่างหน้าตาของ Master จะเหมือนกันในทุกๆแบบ โดยแบ่งได้ดังนี้

Figure may contain other products.
  1. การสื่อสาร Fieldbus แบบ EtherCAT
  2. การสื่อสาร Fieldbus แบบ Ehernet/IP
  3. การสื่อสาร Fieldbus แบบ ModbusTCP(UDP)
  4. การสื่อสาร Fieldbus แบบ PROFINET
  5. การสื่อสาร Fieldbus แบบ sercos
  6. การสื่อสาร Fieldbus แบบ PROFIBUS
  7. การสื่อสาร Fieldbus แบบ Modbus RS-485

มาถึงเรื่องต่อไปคือ I/O ของ IO-Link โดยมารตฐานของ I/O นั้นจะอยู่ที่จำนวน 8 port แต่ละ Port นั้นสามารถต่อ I/O Hub ได้ 1 ตัวโดยที่ Hub แต่ละตัวมี 8port เช่นกัน โดย Port I/O ของตัว Master นั้นจะเป็น มาตรฐาน M12 จำนวน  5-pin ในแบบ A-code

PRKT 5-PRKT 5-56 - M12-M12 Cordsets | Belden

        สรุปแล้วการใช้งาน IO-Link นั้นไม่ใช่เรื่องยากมากเท่าไหร่เลย หากเราเข้าใจการสื่อสารใน Fieldbus รูปแบบต่างๆ การมองค่าต่างๆในแต่ละ Address เพราะแต่ละคนนั้นในสายงานวิศกรที่เป็นโปรแกรมเมอร์แล้ว จะมีความถนัด PLC แบรนด์ใดแบรนด์นึงอยู่แล้ว ทำให้การเรียนรู้และใช้งาน IO-Link Master ร่วมกับ PLC แบรนด์นั้นๆเป็นไปอย่างง่ายดาย